Fair play to nie tylko zestaw przepisów — to sposób myślenia, postawa wobec gry, rywali, sędziów i samego siebie. To uznanie, że zwycięstwo nie usprawiedliwia wszystkiego. To honor, którego nie da się kupić. To zdolność zaakceptowania porażki tak samo godnie jak radości zwycięstwa.
Wyobraź sobie młody zespół na boisku: zamiast świętować aż po grób ze znokautowanym przeciwnikiem, spieszy z pomocą kontuzjowanemu rywalowi. Zamiast wykorzystać pomyłkę sędziego,
rezygnuje z niej. Takie gesty mają znaczenie – pokazują serce, szacunek i to, co w sporcie najważniejsze:
człowieczeństwo.
Fair play w praktyce: kilka przykładów
Szacunek dla przeciwnika: nawet jeśli się przegrywa, uczciwie przyjmuje się porażkę. Czasem słowo „dzięki za mecz” jest ważniejsze od samego wyniku.
Honoru względem sędziego: błąd sędziego zdarza się każdemu. Ważne, by nie próbować go wykorzystać i nie oszukiwać.
Współpraca w drużynie: jeśli kolega zawali akcję, zamiast krytyki wystarczy klepnięcie w plecy czy krótka rozmowa — to spaja skład.
Zachowanie wobec innych uczestników: kibice, dziennikarze, stewardzi – wszyscy zasługują na
szacunek, niezależnie od presji czy emocji na boisku.
Fair play przez historię i edukację
Idea fair play nie jest nowoczesnym wymysłem. W Polsce już w latach 20. XX wieku przyznawano puchary drużynom wyróżniającym się uczciwą grą. Dziś mamy np. Światowy Dzień Fair Play
(obchodzony 7 września), kiedy to promuje się czystą rywalizację – zarówno na stadionach, jak i w szkołach.
Polski Komitet Olimpijski angażuje się w to poprzez różne inicjatywy edukacyjne – np. coroczny Bieg
Fair Play, w którym biorą udział dziesiątki tysięcy uczniów. Nie chodzi o rekordy, ale o zaszczepienie wartości szacunku, uczciwości i wspólnoty.
Nagrody i wyróżnienia — docenianie postaw
By wyróżnić sportowców i działaczy realizujących te wartości, powstał Klub Fair Play PKOl, który co roku przyznaje nagrody:
Nagroda Fair Play PKOl – za konkretny akt „czystej gry”
Wyróżnienie indywidualne – za całą karierę i życie uczciwe po zakończeniu sportowej drogi
Wyróżnienie za promocję fair play – dla tych, którzy tę ideę szerzą
Nagroda dziennikarska i dla kibiców – bo to oni też mają wpływ na atmosferę sportu
Laureaci to zarówno wybitni sportowcy, trenerzy, działacze, jak i reporterzy czy kibice, którzy pokazali, że sport może inspirować ponad murami stadionów.
Dlaczego fair play się opłaca?
- Buduje charakter – uczciwość, wytrwałość, respekt.
- Spaja społeczność – zarówno w szatni, jak i poza boiskiem.
- Kształtuje wartości – które przydają się nie tylko w sporcie, ale i w kontaktach międzyludzkich.
- Daje satysfakcję – z uczestnictwa, z ról, które się odgrywa w zespole.
Na koniec – jak to wprowadzić u dzieci?
Tłumacz zasady gry jako coś więcej niż instrukcja – jako kod postępowania.
Pokazuj przykłady: raz zrobiłeś faul? Pokaż, że przyznajesz się do tego.
Włączaj gry i ćwiczenia edukacyjne – np. symboliczne premie za współpracę, a nie wynik.
Organizuj wydarzenia, które uczą współzawodnictwa z poszanowaniem – jak Bieg Fair Play. - Fair play to ziarno, które można siać długo. Wzmacnia sport, wychowuje ludzi i potrafi zmieniać otoczenie na lepsze. Nawet jeden gest — pomoc kontuzjowanemu przeciwnikowi, uczciwe przyznanie się do błędu — może rozwinąć się w coś większego: kulturę uczciwości i wzajemnego szacunku.
Sport to nie tylko medal. To lekcja, która zostaje na całe życie.
FUNDACJA DZIAŁAJMY WSPÓLNIE 